Dünya kül tablası değil!
Ulvi Taşkın yazdı...
Çevrenin ve özellikle okyanusların kirliliği hakkında konuştuğumuzda, plastik şişe, pipet ve benzeri ürünleri düşünmeye alışığız. Ancak çevre korumayla ilgili bir bilimsel rapora göre, en büyük kirlilik kaynağının sigara izmaritleri olduğu ortaya çıktı. Bu amaca yönelik çok sayıda girişim ve kampanya sayesinde, özellikle okyanuslarda kirliliğin getirdiği tehlikelerin farkına varan çok sayıda insan var.
Genellikle plastik şişeleri, pamuklu çubukları, pipetleri ve diğer benzer ürünleri okyanuslara en çok ulaşan maddeler olarak düşünürüz, ancak görünüşe göre en büyük atık kaynağı sigara izmaritleri!
Boyutları küçük ve astronomik oldukları için her yerde bulundukları ve hayvanlar tarafından kolayca yutulduğu için okyanuslarda ve vahşi yaşamda onarılamaz hasarlara yol açarlar. Yere atılan, araba camlarından dışarı atılan ve hafif kumsallara bırakılan sigara izmaritleri, denizler ve karalar üzerinde yıkıcı etkiler yaratıyor ve muhtemelen mevcut plastikten daha fazla kirletiyor. Birçok hükümet, idare ve şirket plastik malzemelerin kullanımını azaltmak veya tek kullanımlık plastik kirliliğine alternatifler aramak için çalışırken, sigara izmaritleri sorunu endişe verici görünmüyor. Aslında çoğu durumda sigara filtreleri, on yıldan fazla süren plastik bir malzeme olan selüloz asetattan yapılır. Ek olarak, izmaritler ayrıca tütünde bulunan toksik maddeler içerir ve bu da onları tek kullanımlık plastiklerden daha fazla kirletici yapar.
Plastiklerde olduğu gibi, sigara izmaritleri de küçük boyutları nedeniyle hayvanlar tarafından kolayca sindirilebildikleri için okyanusları kirletmekte ve deniz yaşamına zarar vermektedir. Sigara izmaritleri neredeyse her yerde bulunur - o kadar yaygındır ki, yakın zamanda yapılan bir araştırma, bunların okyanuslardaki en yaygın çöp şekli olduğunu ortaya koymuştur. Bir selüloz asetat filtre ile her yıl dünya çapında 5.5 trilyondan fazla sigara üretilmektedir. Her yıl yaklaşık 4,5 trilyon sigaranın çöpe atıldığı ve bu tür çöplerin yok edilmesinin on yıl sürdüğü tahmin ediliyor. Sigara filtreleri, plajları en çok kirleten ve okyanuslardaki en yaygın çöp şeklidir. Her yıl 800 tondan fazla izmarit çevreye
salınmakta ve bir dizi araştırmaya göre dış koşullara bağlı olarak ayrışması 3 ay ile 15 yıl arasında sürmektedir.
Ülkemizdeki plajların izmaritleri yıllardır kimseyi şaşırtmadı. Ancak turistler arasında giderek
hoşgörüsüzlüğe neden oluyorlar. Plaja giden ‘’Çoğu insan ‘’çoğu sigara içiyor – kutuyu açıp folyo otomatik olarak yere atıyorlar. Yaz aylarında plajlarımız izmarit, plastik şişe ve kapaklarla dolu.
Tabii ki, uygunsuz bir şekilde bertaraf edilen her şeyin, okyanuslara fırtınalar, kanallar, akarsular ve nehirler yoluyla taşınmanın bir yolu vardır. Bir de sigara filtresini direkt sahillere atanlar var. Plastikler için getirilen çevre politikalarına kıyasla, sigara filtrelerinin uygun şekilde atılmasına ilişkin bir düzenleme olmadığı için durum çok daha kötü. Bu, sigara izmaritlerini son 20 yıldır plajlarda en çok toplanan çöp haline getirdi.