'Yavaş ve sakin şehir Yenipazar'
Evet sevgili okuyucularım bugün size ‘kıdemli bir belediye başkanımız’ ile ‘sakın şehir’ olarak adlandıracağım Aydın’ın köklü ilçesi Yenipazar ile belediye başkanı ile icraatlarını anlatacağım.
Pandemi, koronaviros. Covid 19 sözcüklerini çok duyduk.
Hâlâ gitmiş değil…
Peki bunlar ne yaptı?
Bir de Yenipazar Belediye Başkanı Mehmet Yüsran Erden’in ağzından ya da kaleminden dinleyelim, öğrenelim…
Bakın Yenipazar halkına nasıl sesleniyor Yüsran Başkan!
*- ‘İsteğimizin dışında, frene bastık!’
‘Yenipazarlılar, isteğimiz dışında yavaşladık bu sefer!
Bir virüs bütün dünyanın yavaşlamasını sağladı.
Çok hızlanmıştık.
Hayatın bize sunduğu güzellikleri görmemizi engelleyecek kadar hızlanmıştık.
Çok tüketmeye başladık, az düşünmeye başladık.
Gökyüzünü, kuşları, çiçekleri, sevdiğimizin gözlerini, büyüklerimizin ellerini unutmaya başlamıştık.
Gerçi bu aralar kıdemli büyüklerimizle aramıza bir mesafe koyduk ama sevdiğimizden, onları korumak için, biliyorsunuz…
Bir yere gidemeyecek olduktan sonra mazot fiyatının düşmesinin bir önemi yok, kısıtlamalar yüzünden evden çıkıp banklarında oturamayacaksak, parklar, yemyeşil bahçeler yapmanın bir lüzumu yok, Virüs bulaşır endişesiyle ziyaretimize gelemeyecekse, torunlarımızın, çocuklarımızın yanaklarından öpüp sarılamayacaksak günleri/ haftaları yaşamak ne kadar zor, tecrübe ettik, değil mi?
Durmak oyundan düşmek değil, yavaşlayın lütfen!
‘Yavaş şehir Yenipazar’ın’ insanlarına da böyle düşünmek, böyle davranmak yakışır.
Kendimizin ve sevdiklerimizin sağlığı için evde kalalım, sağlıklı kalalım.’
Kendine oy verenlere, Aydın’ın Yenipazar Belediye Başkanı kimdir?
Böyle şair ruhlu, duygu yüklü, gerçekleri dile getiren kaç belediye başkanımız var?
En iyisi önce kendisini tanıyalım:
*- Değerini anladılar
Aydın’ın sakin kenti Yenipazar’ın CHP’li Belediye Başkanı Mehmet Yüsran Erden 1957 yılında Yenipazar’da doğdu.
Hacettepe Üniversitesi İşletme Yönetimi Bölümü mezunu.
Gazi Üniversitesinde İşletme Yüksek Lisansı yaptı.
‘Okuma ve öğrenmenin yaşı olmadığını’ belirten ve bu nedenle eğitime büyük önem veren Başkan Erden, halen ADÜ İşletme doktora öğrencisi.
Eczacıbaşı Topluluğu Yapı Grubunda 20 yıl çalıştı.
İstanbul merkezli bir şirketin Ege operasyonlarını yönetti.
Bir İnsan Kaynakları Şirketine bağlı olarak Eğitim ve Yönetim Danışmanlığı yaptı.
2009-2014 yılları arasında bir dönem Yenipazar Belediye Başkanlığı yaptı.
31 Mart 2019 Mahalli İdareler Seçimiyle yeniden Yenipazar Belediye Başkanlığına yüzde 50,9 oyla seçildi.
Evli olup İngilizce biliyor.
*- Duygu seli…
Aydın’ın ‘Sakin ve Yavaş’ ilçesi Yenipazar Belediye Başkanı Mehmet Yüsran Erden’in ‘çok duygusal olduğunu, halkın sevinci ile sevindiğini, onların üzüntüsüne ortak olduğunu nasıl anlatayım?’ diye düşünürken, en iyisi yine ağzından anlatayım:
‘Hasan Ertan Olmasa Ne Olur?’ diyor ve anlatımına Nazım Hikmet’ten bir dize ile başlıyor:
Ne demiş büyük usta Nazım Hikmet 1954 yılında yazdığı şiirinde;
Hastalar,
Kardeşlerim,
İyileşeceksiniz.
Ağrılar, sızılar dinecek
Yumuşak, ılık
Bir yaz akşamı gibi inecek
Ağır, yeşil dalların
Ardından rahatlık…’
Şimdi devam etsin Yenipazarlı Yüşran Başkan:
*- Kimdir bu Hasan Ertan?
‘Hasan Ertan cumartesi günü odamın kapısından başını uzatıp, işlediği suçun farkında olan yaramaz bir çocuk mahcupluğu içinde, ‘Başkanım, yarın üretici pazarı kurulacak mı?’ diye sorduğunda, cevap boğazımda düğümlendi;
‘Hayır Hasan Abi, kurulmayacak!’ demek öyle zor geldi ki, bilemezsiniz.
Yıllardır üretici sayısının, alanının ve ürün çeşitliliğinin artması için gayret gösterdiğimiz ‘Yerel Üretici Pazarı’nın tezgâhlarını Koronavirüs tedbirleri kapsamında bu pazar açmıyoruz.
Hasan abi İlçemizin giderek sayıları azalan bahçıvanlarından, sebze yetiştirenlerinden biri.
65 yaş üzerinde olduğu için sokağa çıkması yasak!
Suçluluğu ordan geliyor.
Ekmek fırını ve Belediye evine yakın olduğu için ekmeğini aldıktan sonra bana uğramış.
‘Kendisi ve bir elin on parmağını geçmeyen orta yaşlı üreticilerimiz üretmeye devam etsinler diye’ gözlerinin içine bakıyoruz.
*- Yenipazar klasiği
Çarşamba günleri kurulan geleneksel pazarımızda ve Pazar günleri kurulan üretici pazarımızda kendisini göremeyince üzüldüm. Yetiştirdiklerini eşi Kübra Hanım satmaya çalışıyor.
Ama ne yapsak nafile, salgını yavaşlatmak için alınan tedbirlerden dolayı Hasan abi şimdilik yok ama bir süre sonra zaten olmayacak, iyice yaşlanacak ve ailesinden onun işini yapacak kimse yok!
Toprağı işlemek karın doyurmadığı için çocukları Yenipazar dışında ve geçimlerini başka ücretli işlerde çalışarak sağlıyorlar.
Yani, özeti, yarın Sarellerin Hasan abi, Bobpob Süleyman’ın hanımı Meliha yenge, Gümüşlerin Sedat’ın eşi Ekizlerin Leyla, Burhan ve Hasan Ünübol kardeşler olmadığında biz aç mı kalacağız?
Böyle giderse bir süre sonra çapa yapmasını, aşı yapmasını bilen kalmayacak!
Bu salgından sonra pek çok şey eskisi gibi olmayacak, paradigmalar değişecek, sadece ülkemizde değil, bütün dünyada değişecek!
*- Algılamak, ayarlamak ve zorunluluk
Hasanların, Melihaların, Leylaların üretimdeki, sosyal hayattaki yokluklarının sonuçlarını bir işaret olarak algılamalıyız.
Üretimin, gıda güvenliğinin ne kadar önemli olduğunu düşünmek ve gelecek politikalarımızı buna göre ayarlamak zorundayız.
Felaketlerle durmadan imtihan edildiğimiz bir dünyada yaşıyoruz,
Çünkü, herkes bu salgından payına düşeni alsın!’
*- Delirten sorular?
Okullar ne olacak?
Eğitim ne olacak?
İşsizlik ne olacak?
‘Üretim olmadan tüketim olmaz, diye düşünürken’ yani bin çeşit sıkıntı kapımızı çalarken sohbetimizi, söyleşimizi sürdürüyoruz Yenipazar Belediye Başkanı Mehmet Yüsran Erden’le…
Şunları anlatıyor bu ikinci döneminin birinci yılını doldurduktan sonra Belediye Başkanı;
‘Coronavirüs salgını tüm dünyayı etkiledi, ülke yönetimlerini ya da sağlık kurullarını suçlamak hata olur ama başlangıçta virüsün yayılma gücünün tahmin edilememesi ve tedbirlerde geç kalınması ölümlere sebep oluyor.
Virüsün ilk ortaya çıktığı 1,5 milyar nüfuslu Çin, bazı ülkeler ve örgütler tarafından başlangıçta çok sert eleştirildi ama yurttaşlarını korumak konusunda diğer ülkelere göre daha başarılı oldu.
‘Ölen ölür, kalan sağlar’ bizimdir diyen İngiltere gibi ülkeler ‘doğal seleksiyon’ diyerek yaşlılarını ölüme bile bıraktı.
Ama yolcularının arasında virüs taşıyanlar var gerekçesiyle kimsenin limanlarına kabul etmediği İngiliz gemisini Küba tedavi etmek için kabul etti.
*- Devletimize güveniyoruz
Çin, kendi derdini biraz giderdikten, yayılmayı kontrol altına aldıktan sonra hemen İtalya’nın yardımına koştu.
Özeti, ‘Önce kâr’ diyen özelleştirmeci, serbest piyasacı anlayışlar, yönetimler tökezledi.
‘Önce insan’ diyen kamucu anlayışlarla, halkçı sağlık sistemleriyle halkın sağlığının korunabileceği bir kere daha tecrübe edildi.
Güçlü devletler, güçlü yönetimler bu tip felaketlerde daha başarılı oluyor. ‘Allah devlete millete zeval vermesin’ cümlesi çok önemli.
Devlete güveneceğiz, böyle zamanlarda destek olacağız.
Devletimizin ordusu, polisi bizi koruyacak.
Devletimiz hasta olursak bizi tedavi edecek, aç kalırsak devletimiz bizi doyuracak.
Mustafa Kemal Atatürk’ün kurduğu Cumhuriyetin kamucu sağlık politikaları bizi, milletimizi ayakta tutacak, bunu tekrar keşfettik.’
*- ‘Dinliyoruz, okuyoruz, söyleneni yapıyoruz’
‘Benim ve benim gibilerin alınan önlemler ve uygulamalar konusunda ukalalık yapacak hali yok!
Bizler dinliyoruz, okuyoruz, söylenenleri yapmaya çalışıyoruz.
Böyle bir felakete görev başında yakalandığım için, risk gurubunda olduğum halde ‘Evde Kal’ kuralına uyamıyorum, bir yerel yönetici olarak, şehremini olarak sahada sorumluluğumu yerine getiriyorum.
Eşimizi, dostumuzu, hemşehrilerimizi, milletimizi, insanlığı düşünmek ve bu konuda çaba sarfetmek bizim için mutluluk kaynağı olabilir ancak zahmet değil!’ diyen Aydın Yenipazar Belediye Başkanı Mehmet Yüsran Erden konuşmasını şöyle sürdürüyor:
*- ‘Uygulamaları denetliyoruz!’
‘Toplumsal hayatı mümkün olduğu kadar aza indirmek için tedbirler alıyor, uygulamaları denetliyoruz.
Aslında ‘Evde Kal’ kampanyası ile mümkün mertebe salgının yavaşlamasını sağlamaya çalışıyoruz.
Vaka sayısı, sağlık sisteminin bakabileceği maksimum vaka sayısında tutulabilirse süreç başarılı götürülmüş olacak, bildiğim bu!
Ama hayatımızı izole etme konusunda sıkıntılarımız var.
Özellikle erkekler, gününün önemli bir kısmını kahvede geçirenler için, hele bir de 65 yaş üzerindeyse sıkıntı büyük!
*- Kalabalık aile yok!
Yenipazar’da aileler çok kalabalık değil, 2018 yılı verilerine göre ortalama hane halkı nüfusu açısından Aydın’ın en düşük oranına sahip.(2.54)
Yani evde kalanların birbirine bulaştırma riski/olasılığı düşük görünüyor. Ama batılı bireyci, yabancılaşmış milletlere göre aile üyelerinin birbirine bağlılığı konusundaki olumlu davranışlarımızı bu dönemde kontrol altında tutmak zorunda olduğumuzu da unutmayalım.
Her gün anne ve babasıyla görüştüğünü söyleyenlerin oranı % 40, dünyada birinciyiz.
Bu yüzden izolasyona önem vermemiz şart!
Ben alt katta oturan çok sevdiğim kayınvalidemle aynı sofrayı paylaşmıyorum bir süredir, mümkün olduğu kadar az görüşüyoruz.
Onu korumam lazım çünkü!
Birine karşı duyduğumuz ilgiyi, sevgiyi bugünlerde en çok aranızda mesafe bırakarak gösterebilirsiniz…’
*- Önemli bir konu’
‘Bu arada bir düşüncemi paylaşmalıyım’ diyen Yenipazar’ın CHP’li Belediye Başkanı Mehmet Yüsran Erden bence çok önemli bir konu üzerinde şunları söylüyor:
‘Evet, Devlet Suudi Arabistan’daki vaka sayısının çok düşük olmasından kaynaklanan bir hata yaptı, ilk parti umrecileri karantinaya almadı ama umreden dönen vatandaşlarımıza çok yüklenildi.
Sanki koronavirüsün sebebi hacca gitmek gibi umrecileri ‘günah keçisi’ yapmak hatasına düşüldü.
Dua eden diyanet mensuplarına, imamlara bile sosyal medyada ağır eleştiriler yapıldı.
Ancak bu konuyu özellikle paylaştım, görevi dua etmek olan imamlar, Diyanet mensupları, bu mücadele kapsamında, 65 yaşın üzerinde olan vatandaşlarımızın ihtiyaçlarının karşılanmasında ve toplumun bilgilendirilmesinde büyük görevler aldılar.’
Bu önemli bilgi ve mesajı paylaşmak bir yana, aklımızın bir köşesine yerleştirmemiz de lazım…
Şüphesiz en başta sağlıkçıları alkışlıyoruz, ama onlar kadar polisleri, jandarmaları, belediyecileri, kamu çalışanlarını ve gene mahallesinin her meselesine koşan ve fakat bu dönemde bütçesi olmadan, yardımcı personeli olmadan, kendinden vazgeçerek canla başla çalışan muhtarları de kutlamamız şart,
*- Pandemi süresince başkanın istedikleri
Yenipazar Belediye Başkanı Mehmet Yüsran Erden Mart ayında yani ikinci başkanlığının birinci yılında halka şöyle seslenmişti:
‘Evde Kal’ telkinleri sebebiyle dışarı çıkamayan/çıkmamaya çalışan hemşehrilerime de bazı önerilerim olacak.
Sosyal medya hesaplarınızı biraz unutun, uzmanların önerdikleri gibi bazı Whatsapp guruplarınızı geçici olarak kapatın.
Ayaklarınızı uzatın ve bol bol TV izleyin.
Nefis filmler ve belgeseller var.
Gazete, dergi ve kitap okumak için müthiş fırsat!
Cep telefonunuzdaki ve bilgisayarınızdaki gereksiz çekilmiş, hafıza kartınızı boş yere dolduran fotoğrafları temizleyin.
Çekirdek aile üyeleri ile keyifli çay/kahve sohbetleri yapın.
Uzaktaki arkadaşlarınızla Skype ya da Whatsapp üzerinden sanal sohbetler yapın.
Uzunca bir süredir unuttuğunuz dostlarınıza kendi el yazınızla mektuplar yazın.
Evde erkek müdahalesi gerektiren onarım, düzenleme işleri varsa onları yapmak için de fırsat!
Ev işlerinde evin hanımına da yardımcı olmanız önerilir…
*- Tam birinci yılında
‘Sonuç olarak; yazı yani anlatım uzadı biliyorum ama böyle uzun yazıları okumak için de vaktiniz var, çoğunluk evde diye rahat anlattım.
Bu arada Nazım’ın şiirindeki gibi, insanlık bu virüsle baş edecek, bundan eminim, siz de emin olun, umudunuzu kaybetmeyin.
Vatan savunması için cephelerde hayatını kaybeden, şehit olan askerimize, polisimize, virüs nedeniyle hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Allahtan rahmet, yakınlarına sabır, hastanelerde yatan hastalara şifa diliyorum.
Evde kalın, sağlıkla kalın, diyorum…’
Okuyucularım anlamıştır:
Yenipazar Belediye Başkanı Mehmet Yüsran Erden bu anlatımını başkanlığının tam birinci yılında pandemi ile birlikte yaptı…
Şimdi biraz da icraatlara bakalım…
*- Yeni bir meydana kavuşuyor
‘Donduran köyümüzde bir süredir gündemde olan meydanın ortasındaki binanın kamulaştırma işlemleri başladı.
Yenipazar Belediyesinin hazırladığı kamulaştırma dosyası sonrasında bina sahipleriyle kamulaştırma bedeli konusunda yapılan görüşmelerde uzlaşma sağlandı.
Binalarından uygun bir bedelle vazgeçen mirasçılara Donduran Köyü halkı adına teşekkür ediyoruz.’ diyen Yenipazar Belediye Başkanı Mehmet Yüsran Erden çalışmalarından şu örnekleri verdi:
*- Çiftçi örgütleri koordinasyon toplantısı
Belediye Başkanı Yüsran Erden’in çağrısı üzerine ‘Çiftçi Örgütleri Ağustos Ayı Koordinasyon Toplantısı’ 06 Ağustos 2020 Perşembe günü Belediye Nikah Salonunda yapıldı.
Toplantıya Yenipazar Belediyesi Tarım Komisyonunda görevli Belediye Meclis Üyesi Süleyman Altınkaya ve Mehmet Koç, Belediye Mera Sorumlusu Bircan Denksaran, Tarım Kredi Kooperatifi Müdürü Semih Gürebay, Sulama Birliği İşletme Bakım Sorumlusu Erhan Saraçoğlu, Ziraat Odası Başkanı İsmet Aksoy, Çiftçi Malları Koruma Başkanı Osman Tulum, İlçe Tarım ve Orman Müdür V. İlhami Ercan, Ziraat Bankası Müdürü Şengül Aslan, İlçedeki Tarımsal Kalkınma Kooperatif Yöneticileri, Mahalle Muhtarlar ve vatandaşlar katıldı.
Belediye Başkanı Yüsran Erden bir önceki toplantıda görüşülen konular ile ilgili bilgilendirme yaptı.
Toplantıda konuşulan konu başlıkları aşağıdaki gibi sıraladı;
Alhan’da kurulu Madran Gurme Mandırasının neden olduğu çevre kirliliği sorunu devam ediyor.
İşletme yetkilileri arıtma merkezi konusunda hazırlık yapıldığını belirtiyorlar.
Arıtma merkezinin yol kenarında ve basit bir şey olduğu, arıtma merkezine alt yapı olmadığı için transferin nasıl yapılacağı, ayrıca Topal Üsen Mevkiinden ulaşım sağlanmasının daha doğru olacağı belirtildi.
Su gitmeyen kanaletlerin olduğu belirtildi.
Sulama Birliği temsilcisi sorun yaşanan konular olan doğrudan bizzat gelerek sıra yazılması, kanal temizliği, yolların kazılması, hat sorunları, sulama ücretleri hakkında bilgilendirme yaptı.
Çiftçi arıklarının kullananlar tarafından temizlenmesi gerektiğini söyledi.
Meradan gelen hayvanların hayvan damlarına alınmadan sokakta bekletilmesinin ve damlardaki sidik ve katı atıkların kamusal alanlara salınmasının çevre kirliliğine yol açtığı söylendi.
Bu aralar çiftçilerin büyük sorunu olan ve pek çok ürüne zarar veren ve tehlike yaratan domuzlara karşı önlem alınması yönünde talepte bulunuldu.
Sürek avı düzenlenmesi ve etinin pazarlanması önerileri konuşuldu.
Başkasının malına zarar veren ya da kamu malını işgal edenlerle ilgili konularda belirtilen kurallara uymayanlar hakkında idari yaptırım uygulanması istendi.
Özellikle incir ürününde, çengelcilere mahkum olunmaması, hem doğru fiyat hem de dolandırılma riskine karşı tarımsal kooperatiflerin ürüne sahip çıkması ve birlik olup satın alıcılara ihale ile satılmasının yöntemlerini geliştirmeleri istendi.
*- Yaşlı bakın merkezi
Bu arada Belediye Başkanı Erden, ilçede kapatılan cezaevinin yaşlı bakım merkezi (aktif yaşam merkezi) olarak kullanılması için, Adalet Bakanlığı yetkilileriyle temas halinde olduğunu söyledi.
Belediye Zabıtasının görev konularında ve sorumlu oldukları mahallelerde daha etkin hizmet vermeleri için 4 yeni motosiklet satın alındı.
Köy muhtarlarının kullanması için Belediye binasında Muhtarlık Ofisi açıldı.
Salgın sırasında büyük fedakarlıklar gösteren muhtarlara teşekkür edildi.
Normalleşme süreci başladığı için, Çarşamba günü kurulan geleneksel İlçe Pazarında tuhafiye ve züccaciye satıcıları, Yenipazarlıların daha konforlu alışveriş yapmaları için Katlı Otoparkın üst katında hizmet vermeye başladı.
Milli Mücadele’de önemli bir dönüm noktası olan ve Yörük Ali Efe ve kızanları tarafından gerçekleştirilen Malgaç Baskını’nın 101. yıl dönümü müze bahçesinde mevlüt okunarak anıldı. Anma törenine Yenipazar ve Sultanhisar protokolü katıldı.
*- Restorasyonu yapılacak
Başkanın projeleri arasında olan, ‘Yenipazar ilçesi Donduran Kulesi’
Aydın kültür varlıkları koruma kurulu tarafından rölöve, restorasyon ve restitüsyon projeleri onaylanan donduran kulesinin yaklaşık yapım maliyetinin çıkarılmasını müteakip restorasyon işlemlerine başlanacak.
Bu arada başkan şu önemli açıklamayı da yaptı:
Büyük Menderes Köprüsü yenileme çalışması nedeniyle Yenipazar-Sultanhisar bağlantı yolu 20 Ağustos Perşembe günü sabahından itibaren kapatıldı.
İlçemize ulaşım, geçici olarak Aydın istikametinde Dalama-Köşk yolundan; Nazilli istikametinde Akçay-Bozdoğan yolu üzerinden sağlanıyor.
*- Karacakal Akademisinin önemi
Yenipazar (Karaçakal) Doğa, Tohum ve Tarım Akademisi çalışmaları sürüyor.
Konu ile ilgili olarak şu açıklama yapıldı:
Karaçakal Mahallesi 104 ada 103 parselde kayıtlı “Köy Konağı” tahsisli taşınmazın,
a. Yerel hayvan ve bitki türleri hakkında çalışma yapmak,
b. Bölgeye uygun alternatif bitki yetiştiriciliği ve işlenmesi eğitimi vermek,
c. Tıbbi ve aromatik bitki yetiştiriciliği ve işlenmesi eğitimi vermek,
d. Üreticilere doğal ürün yetiştiriciliği hakkında eğitim vermek,
e. Şehirlerden ilçemize gelen misafirlerimize, mevsiminde beslenme, sağlıklı gıda, toprak, tohum ve çiftçilik üzerine eğitim vermek,
f. Kaybolmaya yüz tutmuş köy oyunları ve adetleri ile ilgili kültürel eğitimler vermek,
g. Ayrıca, doğa yürüyüşleri, bisiklet turları ve çadır kamp alanları koordinasyon merkezi olarak kullanılmak üzere hazırlıklar başlatılmıştır.’ denildi.
*- Sakin Şehir (Cittaslow) Yenipazar
Yenipazar, Ege Bölgesinde yer alan Aydın iline 40 km.uzaklıkta bulunan bir ilçe merkezidir.
180 km2 yüzölçümü ile Büyük Menderes Havzasının orta bölümünde, kuzeye doğru ormanlarla kaplı Madran Baba dağının eteğinde yer alır.
Tarihi M.Ö. 2000’li yıllara dayanan Orthosia antik kenti civarı Yenipazar’ın ilk yerleşim yeridir.
17. yüzyıl sonunda Cihanoğulları adında bir aşiret beyinin etrafında toplananlar Yenipazar’ın bugünkü yerinde yeni bir yerleşim kurmuşlardır. Yeni kurulan bu yerleşim yeri, haftada bir gün kurulan küçük çapta bir pazar ve ticaret yeri olmuştur.
*- ‘Yenipazar’ olarak kaldı
Bu Pazar, çevredeki köylerde ve kasabalarda yaşayan halk için ürünlerini satabilecekleri küçük ve yeni bir pazar yeri olmuştur. Bu nedenle ilçemizin adı ‘Yenipazar’ olarak kalmıştır.
Yenipazar, çok eski bir yerleşim yeri olan Orthosia’nın kenarında kurulmuştur.
Antik çağ yazarlarından Strabon’a göre Orthosia, Karia yerleşim bölgelerinden biridir.
Anadolu’nun yerli halklarından olan Karialıların tarihleri M.Ö. 2 binlere kadar dayanmaktadır.
Orthosia, Helen dilinde Artemis’e söylenen isimlerden olup, ‘dürüst, doğru’ anlamına gelmektedir.
Orthosia antik yerleşim bölgesi ile ilgili ilk araştırmalar Fransız bilim adamları tarafından 1999 yılında yüzey araştırması şeklinde yapıldı. Kazılarda taban mozaiklerine rastlandı.
Çıkarılan mozaiklerin bir kısmı Aydın Arkeoloji müzesinde sergilenmektedir.
Bugün yüzeyde tiyatro ve Bizans yapısı ayaktadır.
Nekropol üzerinde ise iyi korunmuş durumda lahitler ve oda mezarları bulunmaktadır.
*- Yörük Ali Efe Müzesi
Milli Kahraman Yörük Ali Efe’nin İzmir’den dönüşünden ölümüne kadar yaşadığı Yenipazar ilçe merkezindeki evi 1980’li yıllarda çıkan yangında tamamen yanmıştır.
1995 yılında Aydın Valiliğince Kültür Bakanlığına yapılan öneri kabul görmüş, Yörük Ali Efe’nin mirasçıları evin müze yapılması koşulu ile evi Kültür Bakanlığına bağışlamışlardır.
Tahsis işlemleri 1999 yılında tamamlanmıştır. Evin aslına uygun restorasyonu ve bahçe tanzim çalışmaları sonucu teşhire hazır hale getirilmiştir.
Bunun üzerine teşhir çalışmalarına başlanmıştır.
Yörük Ali Efe’nin kullandığı şahsi eşyaları varisleri tarafından müzeye bağışlanmıştır.
Aydın Müzesi Etnografya seksiyonundan devredilen eserlerin yanı sıra, Aydın Müzesi Kıymet Takdir Komisyonu’nca piyasadan alınan ve vatandaşların bağışladığı malzemelerle yapılan teşhir çalışmaları kısa sürede tamamlanmıştır.
Yörük Ali Efe’nin Muslukuyu Mezarlığı’ndaki mezarı Bakanlar Kurulu’nun 29.08.2000 tarih ve 2000/1252 sayılı kararı ile müze bahçesindeki yerine taşınmıştır.
*- Başkan Erden, eskileri yaşatıyor
Yenipazar Belediye Başkanı Mehmet Yüsran Erden, 2011 yılında başlattığı ‘Toplayalım, kaybolmasın’ kampanyasını tekrar hayata geçirdi.
‘Tekrar eskiciliğe başlıyoruz’ başlığıyla açıklama yapan Başkan Erden, kampanyaya destek olması için Yenipazarlılara seslendi.
Daha önceki başkanlık döneminde toplanan eşyaların eski belediye binasında sergilendiğini hatırlatan Başkan Erden, bir sebeple ortadan kaybolan bu hatıraları tekrar topladıklarını belirterek ‘Bu hatıralarımızın başlarına geleni biliyorsunuz. Atıldıkları yerlerden bulabildiğimiz, kurtarabildiğimiz kadarını çıkardık, şimdilik Büyükşehir Belediyemiz tarafından yapılan Kültür Merkezi'nin orta katına yerleştirdik.
Tekrar, bu mirası hemşerilerimizin, misafirlerimizin, aslında tüm insanlığın hizmetine sunalım istiyoruz" dedi.
*- Babasının eşyalarını bağışladı
Tekrar hayata geçirdiği kampanya ile Yenipazarlılara seslenen Başkan Erden; "Ben, rahmetli babamın arabalarının, daha önce verdiklerime ek olarak birkaç orijinal parçasını daha ve kendi hayatımın farklı dönemlerinde kullandığım bazı eşyaları bağışlayarak, 'Toplayalım, Kaybolmasın' kampanyasını yeniden başlatıyorum" diyerek kampanyaya destek olmaları için Yenipazarlı vatandaşlara seslendi.