CHP'li Sındır, "2023 bütçesi dolar bazında küçülen bir bütçedir"
CHP İzmir Milletvekili ve Plan Bütçe Komisyonu Üyesi Kamil Okyay Sındır 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi ile 2021 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi görüşmelerinde söz alarak eleştirilerini dile getirdi ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın paylaştığı verileri tartıştı.
27 Ekim 2022 - 10:01
2023 yılı bütçesinin büyüyen bir bütçe değil aksine dolar bazında küçülen bir bütçe olduğunu belirten Sındır, Fuat Oktay’a “Bütçe sunuş konuşmanızda verdiğiniz rakamlar tozpembe bir gelecek vadediyor ama bir de benden gerçekleri dinleyiniz” diyerek bütçe üzerine eleştirilerini dile getirdi.
VERDİĞİNİZ RAKAMLAR TOZPEMBE AMA BEN SİZE GERÇEĞİ SÖYLEYECEĞİM
CHP’li Sındır, Fuat Oktay’ın konuşmasında 2002 ve 2023 yılı rakamlarını karşılaştırdığını vurgularken reel rakamlar yerine cari değerlerden söz edildiğini ve yaratılan tablonun gerçeği yansıtmadığını belirtti. “Dikkatimi çekti, hep 2002 ve 2023 mukayesesi yapıyorsunuz. Diyorsunuz ki örneğin: "Hükûmete geldiğimizde 2002 yılında 1,6 milyar olan sosyal yardım bütçesini 2023'te 258,4 milyar liraya çıkarıyoruz." vesaire. Şimdi, belki verdikleriniz çok tozpembe bir gelecek vadeden birtakım rakamlar ortaya koyuyor ama size bir gerçeği söyleyeyim ben de. Örneğin, 2002'de 2,4 milyar TL olan çiftçi borcu 2022'de Ağustos ayı itibarıyla 245 milyar lira yani 100 kat artmış Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcım. Vatandaşın 2002'deki kredi borcu 6,9 milyar lira iken 2022 Ekim ayı itibarıyla 205 kat artmış Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcım, 1 trilyon 417 milyar 26 milyon civarında bir borca çıkmış” diyerek sözlerini açıklayan CHP’li Sındır küresel gelişmeler sonrası ülke ekonomisinin gerçek fotoğrafını şu ifadelerle ortaya koydu:
“Kitapçığınızda verdiğiniz rakamlarınıza yine bakıyorum, örneğin küresel emtia ve navlun fiyat endeksini küresel anlamda 2018 yılına endekslemişsiniz. Brent petrol 2018'de 100 iken 2022'de 185,3 olmuş; doğalgaz 213,9 olmuş; bir artış var dünya piyasalarında, evet, Brent petrolde, doğal gazda. Bize bakıyorum, 2018'e endeksledim, benzin fiyatı 6,24 liraymış onu 100 kabul edersek bugün 333'e çıkmış yani verdiğiniz küresel artış değerlerinin 2 katına yakın. Motorin 5,42'ymiş, 100 kabul edersek bugünkü motorin fiyatı 507'ye çıkmış, yani 2018’e endekslediğimiz takdirde küresel artışa göre 3 kat fazla bir artış. Doğal gaz abonelik üzerinden bakarsak, 100 kabul edersek 2018'i, bizde şu anda 404 olmuş, 4 katına çıkmış, serbest tüketici üzerinden doğal gaza bakarsak 1.105'e çıkmış, verdiğiniz küresel piyasa rakamları ve enerji fiyatları üzerinden Türkiye ekonomisinin işte bu nedenle bu duruma geldiğini kendi içinde çürüten bir kıyaslamayı paylaşmak istedim”.
2023 BÜTÇESİ DOLAR BAZINDA ARTMAYAN AKSİNE AZALAN BİR BÜTÇEDİR
2023 bütçesinin 2022 yılı ile kıyaslandığında döviz bazında azalan bir bütçe olduğuna dikkat çeken CHP İzmir Milletvekili Prof. Dr. Kamil Okyay Sındır “2022 yılı ek bütçe de dâhil olmak üzere başlangıç ödenekleri itibarıyla bunun döviz kuru üzerinden dolar karşılığına baktığımızda 2022 yılında başlangıç 1 trilyon 750 milyar liralık bütçenin karşılığı 191,76 milyar dolar, ek bütçenin o günkü başlangıç ödeneği üzerinden karşılığı 62,21 milyar dolar, toplamda 253,97 milyar dolar bir gider bütçesi iken 2023'te bize sunduğunuz gider bütçesi 239,94 milyar dolar. Yani 14-15 milyar dolar döviz bazında daha düşük” diyerek döviz kuru bazında bir bütçe artışının söz konusu olmadığını gözler önüne serdi.
Aynı azalışın gelir bütçesi açısında da söz konusu olduğunu belirten CHP’li Sındır, “Ek bütçe dahil 2022 yılında gelir bütçesi 220,89 milyar dolar iken 2023 yılı için bu rakam 201,98 milyar dolara düşmektedir” ifadelerini kullandı.
KUR KORUMALI MEVDUATA ÖDENEN FAİZ 84,9 MİLYAR TL
Kur korumalı mevduat konusuna da değinen CHP’li Sındır “Bugüne kadar, yedi aylık dönemde hazineden 84,9 milyar lira faiz ödemişiz kur korumalı mevduata. Bankalardaki mevcut durumda kur korumalı mevduat hesabı 1 trilyon 422 milyar lira. Merkez Bankasından ne ödendiğini maalesef bilemiyoruz, bilemedik. Komisyona Merkez Bankasını temsilen gelen arkadaşımız madem yetkili değil, bu konuda bir şey söyleyemiyor, kendisinde bu yetkiyi bulamıyor; niye gelmiş buraya? Bence onun Komisyonun salonundan dahi dışarı davet edilmesi gerekirdi, bu konuda herhangi bir bilgi vermeyecekse ki tahminimiz 200-250 milyar liraya yakın bir kaynak aktarımı söz konusu” ifadeleri ile Merkez Bankası temsilcilerinin bu konuda açıklama yapma ve bilgi vermeye yetkilerinin olmadığını belirtmelerini eleştirdi.
ENFLASYON HEDEFLERİ TUTMUYOR
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın bütçe sunuş konuşmasındaki enflasyon rakamlarını da gündeme getiren CHP’li Sındır “Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcım, örneğin enflasyon, 2022 yılında yüzde 9,8 enflasyon hedeflemişsiniz, 2022 yılı Eylül sonu enflasyonu 83,45. 2018'den 2022'ye gelen büyümelerden, rakamlardan bahsediyorsunuz ki en büyüğü yüzde 10,6; bizim TÜİK resmî rakamlarıyla yüzde 85, öbür taraftan ENAG gibi bağımsız birtakım bilimsel araştırma grupları bunu 100 puan daha üzerinde en az yüzde 185 olduğunu ifade ediyor” diyerek Hükümetin enflasyon tahminlerinin gerçeklerle örtüşmediğini belirtti.
VERDİĞİNİZ RAKAMLAR TOZPEMBE AMA BEN SİZE GERÇEĞİ SÖYLEYECEĞİM
CHP’li Sındır, Fuat Oktay’ın konuşmasında 2002 ve 2023 yılı rakamlarını karşılaştırdığını vurgularken reel rakamlar yerine cari değerlerden söz edildiğini ve yaratılan tablonun gerçeği yansıtmadığını belirtti. “Dikkatimi çekti, hep 2002 ve 2023 mukayesesi yapıyorsunuz. Diyorsunuz ki örneğin: "Hükûmete geldiğimizde 2002 yılında 1,6 milyar olan sosyal yardım bütçesini 2023'te 258,4 milyar liraya çıkarıyoruz." vesaire. Şimdi, belki verdikleriniz çok tozpembe bir gelecek vadeden birtakım rakamlar ortaya koyuyor ama size bir gerçeği söyleyeyim ben de. Örneğin, 2002'de 2,4 milyar TL olan çiftçi borcu 2022'de Ağustos ayı itibarıyla 245 milyar lira yani 100 kat artmış Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcım. Vatandaşın 2002'deki kredi borcu 6,9 milyar lira iken 2022 Ekim ayı itibarıyla 205 kat artmış Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcım, 1 trilyon 417 milyar 26 milyon civarında bir borca çıkmış” diyerek sözlerini açıklayan CHP’li Sındır küresel gelişmeler sonrası ülke ekonomisinin gerçek fotoğrafını şu ifadelerle ortaya koydu:
“Kitapçığınızda verdiğiniz rakamlarınıza yine bakıyorum, örneğin küresel emtia ve navlun fiyat endeksini küresel anlamda 2018 yılına endekslemişsiniz. Brent petrol 2018'de 100 iken 2022'de 185,3 olmuş; doğalgaz 213,9 olmuş; bir artış var dünya piyasalarında, evet, Brent petrolde, doğal gazda. Bize bakıyorum, 2018'e endeksledim, benzin fiyatı 6,24 liraymış onu 100 kabul edersek bugün 333'e çıkmış yani verdiğiniz küresel artış değerlerinin 2 katına yakın. Motorin 5,42'ymiş, 100 kabul edersek bugünkü motorin fiyatı 507'ye çıkmış, yani 2018’e endekslediğimiz takdirde küresel artışa göre 3 kat fazla bir artış. Doğal gaz abonelik üzerinden bakarsak, 100 kabul edersek 2018'i, bizde şu anda 404 olmuş, 4 katına çıkmış, serbest tüketici üzerinden doğal gaza bakarsak 1.105'e çıkmış, verdiğiniz küresel piyasa rakamları ve enerji fiyatları üzerinden Türkiye ekonomisinin işte bu nedenle bu duruma geldiğini kendi içinde çürüten bir kıyaslamayı paylaşmak istedim”.
2023 BÜTÇESİ DOLAR BAZINDA ARTMAYAN AKSİNE AZALAN BİR BÜTÇEDİR
2023 bütçesinin 2022 yılı ile kıyaslandığında döviz bazında azalan bir bütçe olduğuna dikkat çeken CHP İzmir Milletvekili Prof. Dr. Kamil Okyay Sındır “2022 yılı ek bütçe de dâhil olmak üzere başlangıç ödenekleri itibarıyla bunun döviz kuru üzerinden dolar karşılığına baktığımızda 2022 yılında başlangıç 1 trilyon 750 milyar liralık bütçenin karşılığı 191,76 milyar dolar, ek bütçenin o günkü başlangıç ödeneği üzerinden karşılığı 62,21 milyar dolar, toplamda 253,97 milyar dolar bir gider bütçesi iken 2023'te bize sunduğunuz gider bütçesi 239,94 milyar dolar. Yani 14-15 milyar dolar döviz bazında daha düşük” diyerek döviz kuru bazında bir bütçe artışının söz konusu olmadığını gözler önüne serdi.
Aynı azalışın gelir bütçesi açısında da söz konusu olduğunu belirten CHP’li Sındır, “Ek bütçe dahil 2022 yılında gelir bütçesi 220,89 milyar dolar iken 2023 yılı için bu rakam 201,98 milyar dolara düşmektedir” ifadelerini kullandı.
KUR KORUMALI MEVDUATA ÖDENEN FAİZ 84,9 MİLYAR TL
Kur korumalı mevduat konusuna da değinen CHP’li Sındır “Bugüne kadar, yedi aylık dönemde hazineden 84,9 milyar lira faiz ödemişiz kur korumalı mevduata. Bankalardaki mevcut durumda kur korumalı mevduat hesabı 1 trilyon 422 milyar lira. Merkez Bankasından ne ödendiğini maalesef bilemiyoruz, bilemedik. Komisyona Merkez Bankasını temsilen gelen arkadaşımız madem yetkili değil, bu konuda bir şey söyleyemiyor, kendisinde bu yetkiyi bulamıyor; niye gelmiş buraya? Bence onun Komisyonun salonundan dahi dışarı davet edilmesi gerekirdi, bu konuda herhangi bir bilgi vermeyecekse ki tahminimiz 200-250 milyar liraya yakın bir kaynak aktarımı söz konusu” ifadeleri ile Merkez Bankası temsilcilerinin bu konuda açıklama yapma ve bilgi vermeye yetkilerinin olmadığını belirtmelerini eleştirdi.
ENFLASYON HEDEFLERİ TUTMUYOR
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın bütçe sunuş konuşmasındaki enflasyon rakamlarını da gündeme getiren CHP’li Sındır “Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcım, örneğin enflasyon, 2022 yılında yüzde 9,8 enflasyon hedeflemişsiniz, 2022 yılı Eylül sonu enflasyonu 83,45. 2018'den 2022'ye gelen büyümelerden, rakamlardan bahsediyorsunuz ki en büyüğü yüzde 10,6; bizim TÜİK resmî rakamlarıyla yüzde 85, öbür taraftan ENAG gibi bağımsız birtakım bilimsel araştırma grupları bunu 100 puan daha üzerinde en az yüzde 185 olduğunu ifade ediyor” diyerek Hükümetin enflasyon tahminlerinin gerçeklerle örtüşmediğini belirtti.
YORUMLAR