İçişleri Bakanlığının 81 il valiliğine gönderdiği genelgede, 22 Nisan saat 24.00 ile ile 26 Nisan saat 24.00 arasında büyükşehir statüsündeki Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Mersin, Muğla, Ordu, Sakarya, Samsun, Şanlıurfa, Tekirdağ, Trabzon ve Van ile Zonguldak il sınırları içinde bulunan tüm vatandaşların 4 gün süreyle sokağa çıkmalarının kısıtlandığını belirtildi.

YASAK ÖNCESİ MARKET VE BAKKALLARIN ÇALIŞMA SAATİ UZATILDI

Genelgeye göre, sokağa çıkma kısıtlama/yasaklamanın günlük hayata etkisini en az düzeyde tutmak amacı ve Ramazan ayının başlayacak olması nedeniyle, 21 Nisan 2020 Salı ve 22 Nisan 2020 Çarşamba günleri market ve bakkalların çalışma saatleri 08.00-23.00 olarak belirlendi.

Sokağa çıkma kısıtlaması/yasaklamasının olduğu 23 Nisan 2020 Perşembe ve 24 Nisan 2020 Cuma günleri marketler ve bakkallar 09.00-14.00 saatleri arasında faaliyet gösterebilecek, vatandaşlar (65 yaş ve üzeri ile 20 yaş ve altında bulunanlar hariç olmak üzere) zorunlu ihtiyaçlarının karşılanması ile sınırlı olmak ve araç kullanmamak şartıyla (engelli vatandaşlar hariç) ikametlerine en yakın market ve bakkallara gidip gelebilecek.

Aynı saatler arasında marketler ve bakkallar evlere/adrese servis şeklinde de satış yapabilecekler. 25 Nisan 2020 Cumartesi ve 26 Nisan 2020 Pazar günleri ise marketler ve bakkallar kapalı olacak.

AÇIK OLACAK İŞ YERİ, İŞLETME VE KURUMLAR

Genelgeye göre, 23-26 Nisan 2020 tarihleri arasında, ekmek üretiminin yapıldığı fırın ve/veya unlu mamul ruhsatlı iş yerleri ile bu iş yerlerinin sadece ekmek satan bayileri, ayrıca tatlı üretiminin yapıldığı/satıldığı iş yerleri (Bu iş yerlerinde sadece ekmek, unlu mamul ve tatlı satışı yapılabilir) açık olacak.

23 Nisan 2020 Perşembe, 24 Nisan 2020 Cuma günleri vatandaşların dışarı çıkamadığı saatler ile 25 Nisan 2020 Cumartesi ve 26 Nisan 2020 Pazar günleri tatlı satış amaçlı iş yerleri sadece evlere/adrese servis şeklinde satış yapabilecek.

Ramazan ayı nedeniyle, sokağa çıkma kısıtlaması/yasaklamasının olacağı günler olan 23-26 Nisan tarihleri arasında, sadece evlere paket servis şeklinde olmak üzere lokanta ve restoran tarzı iş yerleri, ilaç, tıbbi cihaz, tıbbi maske ve dezenfektan üretimi, nakliyesi ve satışına ilişkin faaliyetleri yürüten iş yerleri, kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşları, eczaneler, veteriner klinikleri ve hayvan hastaneleri, zorunlu kamu hizmetlerinin sürdürülmesi için gerekli kamu kurum ve kuruluşları ile işletmeler (Havalimanları, limanlar, sınır kapıları, gümrükler, karayolları, huzurevleri, yaşlı bakım evleri, rehabilitasyon merkezleri, Acil Çağrı Merkezleri, AFAD Birimleri, Vefa Sosyal Destek Birimleri, Göç İdaresi, PTT vb.) açık olacak.

SEBZE VE MEYVE HALLERİ, PERŞEMBE VE CUMA GÜNÜ AÇIK OLACAK 

 Ayrıca valilikler/kaymakamlıklar tarafından yerleşim merkezleri için her 50 bin nüfusa bir adet ve il sınırları içinden geçen şehirler arası karayolu ve varsa otoyol üzerinde her 50 kilometre için bir adet olmak üzere belirlenecek sayıda akaryakıt istasyonu ve lastik tamircisi (Bu madde kapsamında açık olacak akaryakıt istasyonları ile lastik tamircileri kura yöntemi ile belirlenecektir ve nöbetçi akaryakıt istasyonlarının marketleri açık olacaktır), doğalgaz, elektrik, petrol sektöründe stratejik olarak faaliyet yürüten büyük tesis ve işletmeler (Rafineri ve petrokimya tesisleri ile termik ve doğalgaz çevrim santralleri gibi), su, gazete ve mutfak tüpü dağıtım şirketleri, hayvan barınakları, hayvan çiftlikleri ve hayvan bakım merkezleri, sağlık hizmetlerinin kapasitesini arttırmaya yönelik acil inşaat, donanım vb. faaliyetleri yürüten işletme/firmalar, bulunduğu yerin İl/İlçe Hıfzıssıhha Kurulu tarafından izin verilmesi şartı ile makarna, un ve unlu mamuller, süt, et, balık üretimi gibi gıda maddelerinin üretiminin yapıldığı tesisler ve kâğıt, kolonya üretimi başta olmak üzere hijyen malzemeleri ile bu malzemelerin üretimi için ihtiyaç duyulacak hammaddelerin üretiminin yapıldığı tesisler, yurt içi ve dışı taşımacılık (ihracat/ithalat/transit geçişler dahil) ve lojistiğini yapan firmalar, oteller ve konaklama yerleri, gıda, temizlik ve ilaç gibi sektörlere ambalaj sağlayan üretim tesisleri, çalışanları inşaat alanında/maden alanında bulunan şantiyede konaklayarak yapımı veya çalışması devam eden büyük inşaatlar ile madenler, gazete, radyo ve televizyon kuruluşları ile gazete basım matbaaları, daha önceden sözleşmeye/taahhüde bağlanmış ve belirlenen süre içerisinde yetiştirilmesi gereken ihracata konu; mal, malzeme, ürün, araç-gereç üreten iş yerleri ve tesisler ile sokağa çıkma kısıtlaması/yasaklamasının olduğu 23 Nisan 2020 Perşembe ve 24 Nisan 2020 Cuma günleri sebze-meyve halleri açık olacak.

YASAKTAN MUAF OLANLAR

Genelge kapsamındaki açık olacak iş yeri, işletme ve kurumlarda çalışanlar, kamu düzeni ve güvenliğinin sağlanmasında görevli olanlar, 23 Nisan 2020 Perşembe günü ile sınırlı olmak üzere TBMM çalışanları, kamu düzeni ve güvenliğinin sağlanmasında görevli olanlar (Özel güvenlik görevlileri dahil), Acil Çağrı Merkezleri, AFAD, Kızılay ve Vefa Sosyal Destek Birimlerinde görev alanlar, cenaze defin işlemlerinde görevli olanlar (din görevlileri, hastane ve belediye görevlileri vb.) ile birinci derece yakınlarının cenazelerine katılacak olanlar, elektrik, su, doğalgaz, telekomünikasyon vb. kesintiye uğramaması gereken iletim ve altyapı sistemlerinin sürdürülmesi ve arızalarının giderilmesinde görevli olanlar, ürün ve/veya malzemelerin nakliyesinde ya da lojistiğinde (kargo dahil), yurt içi ve yurt dışı taşımacılık, depolama ve ilgili faaliyetler kapsamında görevli olanlar, yaşlı bakımevi, huzurevi, rehabilitasyon merkezleri, çocuk evleri vb. sosyal koruma/bakım merkezleri çalışanları, otizm, ağır mental retardasyon, down sendromu gibi ‘Özel Gereksinimi’ olanlar ile bunların veli/vasi veya refakatçileri, demir-çelik, cam, ferrokrom vb. sektörlerde faaliyet yürüten iş yerlerinin yüksek dereceli maden/cevher eritme fırınları ile soğuk hava depoları gibi zorunlu olarak çalıştırılması gereken bölümlerinde görevli olanlar yasaktan muaf olacak.

Yine bankalar başta olmak üzere yurt çapında yaygın hizmet ağı olan kurum, kuruluş ve işletmelerin bilgi işlem merkezlerinin çalışanları, bozulma riski bulunan bitkisel ve hayvansal ürünlerin üretimi, işlenmesi, pazarlanması ve nakliyesinde çalışanlar, küçükbaş-büyükbaş hayvanları otlatanlar, arıcılık faaliyetini yürütenler, sokak hayvanlarını besleyecek kişiler ile ikametinin önü ile sınırlı olmak kaydıyla evcil hayvanlarının zorunlu ihtiyacını karşılamak üzere dışarı çıkacaklar, veteriner hekimler, ekmek dağıtımı ile marketler ve bakkalların evlere servis hizmetinde görevli olanlar, zorunlu sağlık randevusu olanlar (Kızılay’a yapılacak kan ve plazma bağışları dahil), yurt, pansiyon, şantiye vb. toplu yerlerde kalanların gereksinim duyacağı temel ihtiyaçların karşılanmasında görevli olanlar, iş sağlığı ve güvenliği nedeniyle iş yerlerinden ayrılmaları riskli olan çalışanlar (iş yeri hekimi vb.), servis hizmeti vermek üzere dışarıda olduklarını belgelemek şartı ile teknik servis çalışanları, tarımsal üretimin devamlılığı için gerekli olan ekim-dikim, sulama-ilaçlama gibi faaliyetler kapsamında bölgesel özelliklere göre İl/İlçe Hıfzıssıhha Kurullarınca izin verilenler, belediyelerin toplu taşıma, temizlik, katı atık, su ve kanalizasyon, ilaçlama, itfaiye ve mezarlık hizmetlerini yürütmek üzere hafta sonu çalışacak personel, sokağa çıkma kısıtlaması/yasaklamasının olduğu 23 Nisan 2020 Perşembe ve 24 Nisan 2020 Cuma günleri 06.00-09.00 saatleri arasında marketler ve bakkallar ile 26 Nisan 2020 Pazar günü saat 18.00’dan sonra geçerli olmak üzere tedarik zincirinin aksamaması amacıyla; marketler ve sebze-meyve hallerine mal, malzeme ve ürünlerin nakli, depolanması, mal kabulü ve satışa hazırlanması aşamasında görevli olanlar yasaktan muaf olacak.

Belirtilen istisnalar dışındaki tüm vatandaşların evlerinde kalması gerektiği belirtilirken, seyahat izin belgelerinin sokağa çıkma kısıtlaması/yasaklaması süresince geçerli olacağı, başta sağlık ve güvenlik olmak üzere kamu düzeninin tesisi amacıyla görevli olan kamu görevlilerinin şehir içi toplu ulaşımlarını teminen belediyelerce gerekli tedbirler alınacağı ifade edildi.

EKMEK DAĞITIM PLANI YAPILACAK

Genelgeye göre ayrıca ekmek dağıtımının düzenli olması amacıyla vali ve kaymakamların başkanlığında fırıncılar odası, yerel yönetim, emniyet ve jandarma temsilcilerinin katılımıyla oluşacak komisyon tarafından, her mahalle için muhtar görüşü de alınarak il/ilçe ekmek dağıtım planı yapılacak, bu planda il/ilçedeki ekmek üreten iş yerlerinin sorumlu oldukları dağıtım bölgeler (mahalle/cadde/sokak ölçeğinde) ile her dağıtım bölgesi için görev yapacak araç listeleri belirlenecek. Bu şekilde yapılacak planlama dışında sadece Vefa Sosyal Destek Birimleri ekmek dağıtımını gerçekleştirebilecek.

Sokağa çıkma kısıtlaması/yasaklamasının olduğu 23 Nisan 2020 Perşembe ve 24 Nisan 2020 Cuma günleri gazete dağıtımı/satışı marketler ve bakkallar aracılığı ile yapılacak. 25 Nisan 2020 Cumartesi ve 26 Nisan 2020 Pazar günleri ise gazete dağıtımı, sadece gazete şirketlerinin ring halinde çalışacak kendi dağıtım araçları, tespit edilecek içme suyu dağıtım bayileri ve Vefa Sosyal Destek Birimleri aracılığıyla yapılacak.

YASAĞA UYMAYANLARA İŞLEM YAPILACAK

Bakanlık, söz konusu tedbirlere yönelik olarak valiler/kaymakamlar tarafından ilgili mevzuat uyarınca gerekli kararların ivedilikle alınmasını, uygulamada herhangi bir aksaklığa meydan verilmemesini ve mağduriyetlere neden olunmaması istedi. Ayrıca alınan kararlara uymayan vatandaşlara Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 282’nci maddesi gereğince idari para cezası verilmesi başta olmak üzere aykırılığın durumuna göre kanunun ilgili maddeleri gereğince işlem yapılması, konusu suç teşkil eden davranışlara ilişkin Türk Ceza Kanununun 195’inci maddesi kapsamında gerekli adli işlemlerin başlatılacağı belirtildi.